İllere göre cari açık

İstanbul 8 milyar lira 'açık' verdi

İstanbul, 20.6 milyar dolarlık ihracatı ve 28.6 milyar dolarlık ithalatı ile Türkiye'nin dış ticaretinde ilk çeyrekte yine en büyük paya sahip il oldu.

ANTALYA - Türkiye, ilk çeyrekteki yaklaşık 98 milyar dolarlık dış ticaretin yarısından fazlasını İstanbul'dan gerçekleştirdi.

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerinden yapılan derlemeye göre, 2014 yılının ilk 3 ayında 81 ilden sınırların ötesine yaklaşık 40,2 milyar dolarlık ihracat, 57,4 milyar dolarlık ithalat yapıldı. 51 il dış ticaret fazlası, 30 il de dış ticaret açığı verdi.

İstanbul, 20 milyar 585 milyon 484 bin dolarlık ihracat ve 28 milyar 635 milyon 743 bin dolarlık ithalatı ile Türkiye'nin dış ticaretinde her zaman olduğu gibi yine en büyük paya sahip il oldu. İhracatın ithalatı karşılama oranı yüzde 71,8'e ulaşan ve 8 milyar 50 milyon 259 bin dolarlık dış ticaret açığı veren İstanbul, aynı zamanda Türkiye'nin rakamsal olarak en fazla dış ticaret açığını veren ili unvanına sahip.

İzmir, 121 milyon dolar dış ticaret açığı verdi

Ocak-mart döneminde dış ticarette ikinci sırayı 3 milyar 114 milyon 783 bin dolarlık ihracatı ve 3 milyar 235 milyon 985 bin ithalatı ile İzmir aldı. İhracatın ithalatı karşılama oranı yüzde 96,2 olarak belirlenen İzmir, 121 milyon 202 bin dolar dış ticaret açığı verdi.

İlk 3 ayda ihracatta İstanbul ve İzmir'in dışında Ankara, Bursa, Gaziantep ve Kocaeli'nin ihracat ve ithalatı milyar doları aştı.

Aynı dönemde en az ihracatı yapan il ise 50 bin dolar ile Bayburt oldu. Bayburt'u 61 bin dolarlık ihracatla Tunceli, 149 bin dolarlık ihracatla Kars, 188 bin dolarlık ihracatla Gümüşhane ve 311 bin dolarlık ihracatla Ardahan izledi.

İlk üç ayda 79 ilden yapılan ihracat, Bingöl ve Tunceli'den hiç gerçekleştirilemedi.

En fazla dış ticaret fazlası veren il Gaziantep

Yılın ilk 3 ayında en fazla dış ticaret fazlası veren il Gaziantep oldu. Makine halısından çimentoya, kimyevi ürünlerden gıdaya ve konfeksiyon ürünlerine kadar birçok sektörde ihracat yapan ilin ocak-mart dönemindeki ihracatı 1 milyar 641 milyon 740 bin dolar olarak gerçekleşti. Aynı dönemde 1 milyar 247 milyon 375 bin dolarlık ithalat yapan Gaziantep'in dış ticaret fazlası 394 milyon 365 bin dolar oldu.

Dış ticaret fazlasında Gaziantep'i 355 milyon 857 bin dolar ile Sakarya, 226 milyon 439 bin dolar ile Trabzon, 233 milyon 54 bin dolar ile Şırnak, 194 milyon 991 bin dolar ile Bursa takip etti.

Suriye ve Irak'a komşu olan Şırnak, 9 milyon 193 bin dolarlık ithalatına karşılık yaklaşık 26 katı, yani  242 milyon 247 bin dolarlık ihracat gerçekleştirdi. Mardin de 36 milyon 256 bin dolarlık ithalatına karşılık 192 milyon 622 bin dolarlık ihracatıyla dikkati çekti.

İthalatın yüzde 14,6'sı "gizli"

Bu arada, 2014 yılı ocak-mart döneminde toplam 57 milyar 483 milyon 983 bin dolarlık ithalat yapılırken, bu rakamın 8 milyar 417 milyon 356 bin doları "gizli veri" olarak kayıtlara girdi.

Güncel haberler

Martta geçen yılın aynı ayına göre ihracat birim değer endeksi de ithalat birim değer endeksi de yüzde 1,5 azaldı

ANKARA - Martta geçen yılın aynı ayına göre ihracat birim değer endeksi de ithalat birim değer endeksi de yüzde 1,5 azaldı.

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), Mart 2014 Dış Ticaret Endekslerini açıkladı.

Buna göre, ihracat birim değer endeksi geçen yılın aynı ayına göre yüzde 1,5 azaldı. Endeks, gıda, içecek ve tütünde yüzde 0,8, ham maddelerde (yakıt hariç) yüzde 1,3, yakıtlarda yüzde 4,3 ve imalat (gıda, içecek, tütün hariç) sanayinde yüzde 0,6 azaldı. İlk çeyrekte ihracat birim değer endeksindeki azalış, geçen yılın birinci çeyreğine göre yüzde 1,7 oldu.

İthalat birim değer endeksi

İthalat birim değer endeksi, martta geçen yılın aynı ayına göre yüzde 1,5 azaldı. Endeks, gıda, içecek ve tütünde yüzde 5,6, ham maddelerde (yakıt hariç) yüzde 2 ve yakıtlarda yüzde 4,7 azalırken, imalat (gıda, içecek, tütün hariç) sanayinde yüzde 1,8 arttı. İthalat birim değer endeksi. ilk çeyrekte geçen yılın birinci çeyreğine göre yüzde 2,7 düştü.

Miktar endeksleri

İhracat miktar endeksi, martta geçen yılın aynı ayına göre yüzde 14,1 arttı. Endeks, gıda, içecek ve tütünde yüzde 14,7, imalat (gıda, içecek, tütün hariç) sanayinde yüzde 5,5 artarken, ham maddelerde (yakıt hariç) yüzde 0,7 ve yakıtlarda yüzde 8,5 azaldı. İhracat miktar endeksi, 2014'ün ilk çeyreğinde geçen yılın birinci çeyreğine göre yüzde 11 arttı.

İthalat miktar endeksi, martta geçen yılın aynı ayına göre yüzde 1,5 azaldı. Endeks, geçen yılın aynı ayına göre, gıda, içecek ve tütünde yüzde 25,5, imalat (gıda, içecek, tütün hariç) sanayinde yüzde 0,6 azalırken, ham maddelerde (yakıt hariç) yüzde 3,6 ve yakıtlarda yüzde 10,8 arttı. İlk çeyrekte geçen yılın aynı çeyreğine göre ithalat miktar endeksindeki artış ise yüzde 0,5 oldu.

Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre, bu yılın şubat ayında 136,2 olan ihracat miktar endeksi yüzde 1,4 artarak, martta 138,2 oldu. Takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre ise 2013 Mart'ta 127,2 olan ihracat miktar endeksi yüzde 14,1 artarak bu yılın mart ayında 145,2 değerine yükseldi.

Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre, şubat ayında 120,4 olan ithalat miktar endeksi yüzde 1,5 azalarak, martta 118,6 oldu. Takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre geçen yılın mart ayında 122,3 olan ithalat miktar endeksi, yüzde 1,5 azalarak bu yıl martta 120,4'e geriledi.

İhracat birim değer endeksinin ithalat birim değer endeksine bölünmesiyle hesaplanan dış ticaret hadleri, geçen yılın mart ayında 97,6 iken, bu yılın aynı ayında da 97,6 oldu.

Dış ticaret nedir?

Malların ve sermaye'nin ulusal sınırların dışına akışıyla ilgilidir. Dış ticaret alım satım işlemlerinin teslimi açısından ithalat ve ihracat olmak üzere iki şekilde gerçekleşir. Ülke ekonomisinin kalkınmasında ihracat önemli bir yere sahiptir. Bu nedenle ülkelerde ihracatın artırılması, ithalatın azaltılması önemli hedefler arasındadır. Ülkelerin bu hedeflere ulaşmak için aldıkları kararlar ve tedbirler dış ticaret politikasını oluşturur

Dış ticaret politikası açısından bir devletin dış ticaretini etkileyebilecek unsurların başlıcaları gümrük resmi, ticaret antlaşmaları, yasaklar, primler, sübvansiyonlar ve idari korumacılık olarak sınıflandırılabilir. Bunlardan yasaklar, ithalat ve ihracat yasaklarıyla transit geçiş yasakları şeklinde bir ayırıma tabi tutulurken; gümrük resmi de aynı şekilde ithalat ve transit ticarette uygulananlar olarak üçe ayrılmaktadır.

Dış ticaret, ithalat ve ihracattan oluşur ve dış ülkelerle mal bazında yapılan ticaret rakamlarını içerir. Bir ülkenin ekonomik ilişkilerinin önemli bir bölümünün, dış ticaret istatistiklerinde gözlemlenmesi mümkündür.

Dış ticarette en önemli göstergeler, dış ticaret açığı ve dış ticaret hacmi rakamlarıdır. İthalatın ihracattan fazla olması halinde dış ticaret açığından, az olması halinde ise dış ticaret fazlasından söz edilir. Dış ticaret hacmi denildiğinde ise, ithalat ve ihracat rakamlarının toplamı, yani o ülkenin gerçekleştirmiş olduğu toplam dış ticaret akla gelmelidir.

Diğer bir gösterge olan ihracatın ithalatı karşılama oranı ise, ihracatın ithalata bölünmesiyle bulunur ve dış ticaretin genel seyri hakkında fikir verir.